Okres kształtowania się widzenia to czas od urodzenia do 6 roku życia z czego najistotniejsze są trzy pierwsze lata. To czas w którym pada diagnoza, walczy się o sprawne i skuteczne leczenie, a zalecenia specjalisty dotyczące rehabilitacji wzroku czy korekcji muszą być poprawne. Później wszystko jest w rękach rodziców.
Początki są trudne. Rodzice muszą odnaleźć się w zupełnie nowej sytuacji, zmobilizować, zorganizować i wiele się nauczyć. Podejmując wyzwanie rehabilitacji wzroku malucha rodzic musi uzbroić się w cierpliwość i wiedzę.
Aby wesprzeć rodziców w tych trudnych początkach dzielę się moim sposobem na weryfikację postępów rehabilitacji i narzędziem które pozwoliło mi zrozumieć jak rozwija się widzenie u dziecka.
Tabela Rozwoju Widzenia opracowana przez dr Małgorzatę Walkiewicz-Krutak terapeutę widzenia i nauczyciela orientacji przestrzennej w Poradni Kompleksowej Diagnozy, Wczesnej Edukacji, Terapii i Rehabilitacji w Warszawie, posłużyła mi do ułożenia tabeli oceny funkcji i zachowań wzrokowych dziecka. Możecie ją wypełniać opierając się na swoich codziennych obserwacjach. Będą one bardzo cenne dla terapeutów widzenia, rehabilitantów waszego dziecka.
Okresy krytyczne
Musisz wiedzieć, że istnieją okresy krytyczne dla rozwoju widzenia. Jeśli dziecko pozbawione jest wówczas bodźców wzrokowych, a w przypadku dziecka z dysfunkcjami właściwej stymulacji może ono w późniejszym czasie nie osiągnąć pełnego potencjału możliwości wzrokowych, z powodu braku wczesnych doświadczeń wzrokowych i stymulacji potrzebnej do rozwoju drogi wzrokowej. Takich okresów krytycznych w pierwszym roku życia jest najwięcej. Stąd wczesna diagnoza i sprawne leczenie jest niezwykle istotne.
Funkcje i zachowania wzrokowe
Znając funkcje i zachowania wzrokowe kierowane wzrokiem dziecka będziesz miał świadomość na jakich umiejętnościach malucha skupić uwagę. Często bowiem jest tak, że ćwiczymy z dzieckiem umiejętności, które ono opanowało i nie mamy świadomości niedomogów innych funkcji wzrokowych. Poniższe informacje traktuj zatem jak test – co widzi moje dziecko? Będziesz wiedział, które bodźce należy wzmocnić i jakie funkcje wzrokowe pomóc dziecku odkryć. Ponad to nie ma nic bardziej mobilizującego i podnoszącego na duchu jak obserwacja postępów wzrokowych swojego dziecka!
Pod tekstem znajdziesz link do pliku z tabelą do wydrukowania, w której w czasie codziennych zabaw wzrokowych możesz notować swoje obserwacje.
Jak oceniać funkcje wzrokowe malucha?
W pierwszym etapie obserwuj jak Twój maluch reaguje na bodźce wzrokowe. Reakcją na bodziec może być nie tylko skierowanie spojrzenia i skupienie wzroku na bodźcu, ale również zwrot głowy w kierunku pokazanego przedmiotu, szerzej otwarte oczy, nagłe uspokojenie lub pobudzenie, zmiana wyrazu twarzy, uśmiech, gaworzenie po sięganie do przedmiotu.
Oceniając funkcjonowanie Twojego dziecka skup się na takich informacjach jak:
- Z jakiej odległości dziecko reaguje na daną zabawkę?
- Czy dziecko ma problem z wodzeniem, śledzeniem zabawek? Czy ruchy oczu są płynne? Zwłaszcza przy przekraczaniu linii środkowej ciała.
- Jakie zabawki preferuje Twoje dziecko? Czy to zabawki o bardzo intensywnym, świetlnym bodźcu? Czy kontrastowe? Jaskrawe? Z dużą ilością szczegółów? Czy o prostej konstrukcji?
- Czy sięga po zabawki umieszczone tylko w określonych obszarach pola widzenia? Preferuje te obszary?
- Z jaką dokładnością sięga po zabawki?
- Czy po sięgnięciu po zabawkę dziecko używa wzroku do jej poznawania?
- Jaki najmniejszy przedmiot może dostrzec dziecko z jakiej maksymalnej odległości?
Twoje spostrzeżenia będą niezwykle istotne dla specjalisty prowadzącego Twoje dziecko. Przygotujesz się tym samym do wywiadu jaki zwykle przeprowadzają terapeuci, rehabilitanci na początku terapii, a także będziesz potrafił odpowiedzieć na pytania w trakcie jej prowadzenia.
Pobierz dokument “Tabela rozwoju widzenia mojego dziecka”
Pobierz plik klikając na poniższy button
tabela-rozwoju-widzenia-mojego-dziecka.pdf (122 KB)
Źródło:
Bardzo polecam lekturę książki:
“Funkcjonowanie wzrokowe małych dzieci słabowidzących” – Małgorzta Walkiewicz-Krutak
Tabela rozwoju widzenia opracowana przez Małgorzatę Walkiewicz-Krutak
